Ωίδιο: Μια από τις σημαντικότερες ασθένειες του Αμπελιού

Αξιολογείται ως η πιο σηµαντική ασθένεια του αµπελιού, µε σοβαρές οικονοµικές επιπτώσεις. Σε αµπέλια που δεν γίνεται αντιµετώπιση οι προσβολές στα σταφύλια φτάνουν το 80%. Στους αµπελουργούς είναι γνωστή µε τα ονόµατα χολέρα, σίρικας, µπάστρα, θειαφασθένεια

ΩΙΔΙΟ

Παθογόνο αίτιο: Erysiphe necator

 Ζ η µ ι έ ς – Σ υ µ π τ ώ µ α τ α :

Προσβάλλει όλα τα πράσινα φυτικά όργανα (φύλλα, σταφύλια, βλαστούς). Η παρουσία του γίνεται εύκολα αντιληπτή αφού τα προσβεβληµένα µέρη µοιάζουν σκονισµένα.

Στα φύλλα:

widio ampeli fylla

Χλωρωτικές κηλίδες που καλύπτονται από αραχνοειδές γκρίζο χνούδι (συνήθως στην κάτω επιφάνεια, συχνά και στην πάνω) . Οι κηλίδες σταδιακά επεκτείνονται, η ανάπτυξη του φύλλου σταµατά, η επιφάνεια του γίνεται κυµατοειδής και καρουλιάζει προς τα πάνω. Το φύλλο µοιάζει σαν να είναι αλευρωµένο (σπόρια της ασθένειας).

Στους βλαστούς:

widio ampeli vlastous

Αρχικά παρατηρούνται κηλίδες που καλύπτονται από υπόλευκο – γκρίζο επίχρισµα (σπόρια). Το επίχρισµα υποχωρεί γρήγορα αφήνοντας καστανόµαυρους µεταχρωµατισµούς που τον χειµώνα γίνονται καστανοκόκκινοι και είναι ιδιαίτερα έντονοι. Η παρουσία τους υπογραµµίζει την ύπαρξη άφθονου µολύσµατος και προειδοποιεί για την επόµενη χρονιά.

Στα σταφύλια:

widio ampeli anthi

Τα άνθη και οι νεαρές ρώγες (µετά το δέσιµο) µοιάζουν σαν να είναι αλευρωµένα, στη συνέχεια ξεραίνονται και πέφτουν.

widio ampeli roges

Σε µεγαλύτερες ρώγες, δηµιουργούνται στην επιδερµίδα σκουρόχρωµες περιοχές (εσχαρώσεις) από την παρουσία του µύκητα.

widio ampeli sxisimo rogwn

Η επιδερµίδα νεκρώνεται και σχίζεται (συχνά αποκαλύπτονται τα σπέρµατα). Ακολουθούν προσβολές από άλλα παθογόνα και οι ρώγες σαπίζουν.

Μετά το γυάλισµα οι ρώγες πρακτικά δεν προσβάλλονται.

Σ υ ν θ ή κ ε ς  α ν ά π τ υ ξ η ς – Ε π ι δ η µ ι ο λ ο γ ί α :

widio ampeli prwimes prosvoles vlastos

O µύκητας διαχειµάζει στα µάτια.

Την άνοιξη αρχίζει να αναπτύσσεται παράλληλα µε τη βλάστηση.

Οι πρώτοι προσβεβληµένοι βλαστοί (πρώιµες προσβολές – βλαστοί σηµαίες) διατηρούν το µόλυσµα για µεγάλο χρονικό διάστηµα και το διασπείρουν σε όλο το αµπέλι.

Οι συνθήκες της Κρήτης ευνοούν ιδιαίτερα την ανάπτυξη του µύκητα

Παρόλο που οι απαιτήσεις του σε υγρασία δεν είναι µεγάλες (η ατµοσφαιρική υγρασία θεωρείται αρκετή), σε υγρές περιοχές αναπαράγεται έντονα και µολύνει ευκολότερα.

Τα ευαίσθητα στην ασθένεια βλαστικά στάδια είναι η εµφάνιση των πρώτων φύλλων, η άνθηση, η καρπόδεση. Τα σταφύλια είναι ιδιαίτερα ευπρόσβλητα στο διάστηµα των 2 – 3 εβδοµάδων που ακολουθεί µετά την καρπόδεση.

Α ν τ ι µ ε τ ώ π ι σ η

• Κ α λ λ ι ε ρ γ η τ ι κ ά  Μ έ τ ρ α :

Εβδοµαδιαίος έλεγχος που ξεκινά 15 ηµέρες µετά την έναρξη της βλάστησης προκειµένου να εντοπιστούν τυχόν πρώιµες προσβολές (βλαστοί – σηµαίες).

Με δεδοµένο ότι η διασπορά των σπορίων γίνεται σε κοντινές σχετικά αποστάσεις η αφαίρεση και καταστροφή αυτών των βλαστών εξασφαλίζει σηµαντική µείωση του αρχικού µολύσµατος εντός του αµπελώνα.

• Χ η µ ι κ ή  Α ν τ ι µ ε τ ώ π ι σ η :

Είναι προληπτική. Με 3 – 4 επεµβάσεις στα ευαίσθητα στάδια εξασφαλίζεται ικανοποιητική προστασία στα οινοποιήσιµα σταφύλια και τη σουλτανίνα.

Στα επιτραπέζια συνήθως απαιτούνται συµπληρωµατικές επεµβάσεις.

Οι επεµβάσεις γίνονται στα παρακάτω στάδια της καλλιέργειας (Πιν.1) :

1. Πρώτα φύλλα (µήκος βλάστησης 5 – 6 εκ.)

2. Άνθηση

3 . Καρπόδεση

4. Πρώτα στάδια ανάπτυξης των ρωγών (1-2 εβδοµάδες µετά την καρπόδεση)

Πίνακας 1: Συστάσεις επέμβάσεων για ωίδιο

pinakas widio ampeli systaseis epemvasewn

Τ ρ ό π ο ς  Ε π έ µ β α σ η ς

Ψεκασµός ή σκόνισµα.

Να εξασφαλίζεται η καλή διασπορά του ψεκαστικού διαλύµατος ή της σκόνης σε όλη την επιφάνεια του φυτού.

Να καλύπτονται όλα τα φυτικά όργανα και ιδιαίτερα τα σταφύλια.

Παρατήρηση:

• Η συχνή εφαρµογή διασυστηµατικών ωιδιοκτόνων που ανήκουν στην ίδια οµάδα δράσης ευνοούν την εµφάνιση ανθεκτικότητας. Συνιστάται περιορισµένη χρήση και εναλλαγή µε κλασικά ωιδιοκτόνα επαφής.

• Το θειάφι σε µορφή σκόνης επίπασης (DP) έχει πολύ καλή προληπτική αλλά και θεραπευτική δράση, όταν µετά την εφαρµογή του επικρατούν κατάλληλες συνθήκες (θερµοκρασία 18-25οC, µεγάλη ηλιοφάνεια και χαµηλή σχετική υγρασία). Καλό είναι να χρησιµοποιείται σε µία τουλάχιστον επέµβαση, κατά προτίµηση στην άνθηση – καρπόδεση.